Fiilimsiler - Eylemsiler
Fiilimsi nedir?
Fiilimsiler, fiile benzeyen fakat cümlede isim, sıfat ve zarf görevini üstlenen kelimelerdir.
Fiilimsiler, mutlaka içinde fiil barındırırlar.
Örnek:
Şiir kitabı okumayı ve yazmayı çok seviyorum.
İsim Soylu Kelimeler
şiir(yor) kitap(yor) çok(yor)
İsim soylu kelimeler mastar(-mek,-mak) ve kip eklerini alamazlar.
İsimler; varlık, kavram adıdırlar.
Fiil Soylu Kelimeler
oku(yor/mak) sev(iyor / mek) yaz(ıyor /mak)
Fiil soylu kelimeler mastar(-mek,-mak) ve kip eklerini alabilirler.
Fiiller ise hareket, iş ve oluş bildirirler.
Etkinlik Zamanı!
Fiilimsiler ile çekimli fiiller farklıdır.
Kitaplar gelince size dağıtacaklar.
Şiir kitabı okumayı çok seviyorum.
Fiilimsiler
oku-ma-y-ı / gel-ince
Fiilimsiler, fiilimsi ekleriyle oluşurlar.
oku-ma, yaz-ma, git-mek, gel-iş, düşün-en, gül-erek, çöz-ünce...
Fiilimsiler, yargıları birbirine bağlama görevini üstlendiği için genellikle cümle içlerinde yer alırlar.
Tarihi şehirleri gezmeyi istiyorum.
Zamanı gelince her şeyi konuşuruz.
Fiilimsiler yan cümlecik oluşturur.
Sen gülünce yüzünde güller açar.
Çekimli Fiiller
sev-iyor-um / dağıt-acak-lar
Çekimli fiiller kip ve kişi eklerini alarak cümlenin yüklemi olurlar.
Kip ekleri: -di, -miş, - iyor, -ecek, -r -mez, -meli, -se, -e
sev-di-m (Görülen Geçmiş Zaman - I. Tekil Kişi)
sev-miş-sin (Duyulan Geçmiş Zaman - II. Tekil Kişi)
sev-er / sev-mez (Geniş Zaman ve olumsuzu - III. Tekil kişi)
sev-iyor-uz (Şimdiki zaman - I. Çoğul Kişi)
sev-ecek-siniz (Gelecek Zaman - II. Çoğul Kişi)
sev-meli-ler (Gereklilik Kipi - III. Çoğul Kişi)
sev-se-niz (Şart Kipi - II. Çoğul Kişi)
Sev-e-lim(İstek Kipi - I. Çoğul Kişi)
sev (Emir Kipi)
Çekimli fiiller genellikle cümlenin sonunda yer alırlar.
Tarihi şehirleri gezmeyi istiyorum. (Şimdiki zaman - I. Tekil Kişi)
Zamanı gelince her şeyi konuşuruz. (Geniş Zaman - I. Çoğul Kişi)